Napolyon (Napoleon) 2023

İlk çıktığında sinemada izledim ve üstüne iki kere daha izledim. C. Nolanın dediği gibi "anlamaya çalışmayın, hissedin" ama maalesef her şeyi anlamak zorundaymışız gibi yine çok eleştirilen bir film. Öncelikle "FİLM" olarak bakarsak , çok güzel bir anlatım ve sahneler ile bize sunuluyor ancak senaryoyu'da okudum ve David Scarpanın kaleme aldığı Napoleon senaryosu sönük kalmış ama Ridley scott güzel uyarlamış. Tarihi olarak bakarsak maalesef yanlışların olduğu bir film ama film olarak başarılı 7,5/10

Napoleon filmi, muazzam savaş sahneleri ve karanlık tünel yolculuğuyla dikkat çekiyor. Sinematografik açıdan Kubrick'in Barry Lyndon'ına benzemeye çalışsa da, bu konuda Kubrick'in seviyesine ulaşamıyor. Yine de görsel olarak etkileyici olmayı başarıyor. Ancak, filmdeki yolculuğun derin anlamlarını izleyiciye aktarmakta zorlanıyor ve bu çaba biraz dağınık kalıyor.
Ridley Scott, sinema dünyasına çarpıcı eserler kazandırmış bir yönetmen olsa da, kariyerinde tutarlılık konusunda sıkıntılar yaşıyor. The Last Duel'den sonra çektiği House of Gucci, bu iniş çıkışların bir örneği. Napoleon ise, House of Gucci'nin ardından gelen ferahlatıcı bir yapım. Her ne kadar mükemmel bir film olmasa da, genel kanının aksine o kadar da kötü değil. Ridley Scott'un Napoleon'u anlatan bir filminin bu kadar ilgi görmesi beni şaşırtmıştı, özellikle Türkiye'de sinemayla çok ilgisi olmayan kişilerin bile bu filmi merakla beklemesi ilginçti.
Filmden alacağınız keyif, beklentilerinize bağlı. Joaquin Phoenix'in performansını sergileyeceği güçlü bir alan yok. Hikaye ve olay örgüsü de çok sağlam değil. Ancak, diğer unsurlar ortalamanın üzerinde bir kalite sunuyor.

Ridley Scoot gibi bi ingiliz ırkçısına Napolyon filmi yaptırırsan böyle birşey çıkar ortaya... Tairihi filmleri seven bir adam olarak, bu tarz ırkçı yaklaşımlarla böyle tairihi karakterler anlatılamaz.

Birçok mecrada gördüğüm kötü yorumların da etkisiyle izlemeyi hep ertelemiştim ve beklentimi bir kenara bırakarak izledim. İyi ki öyle yapmışım. Yapım, kurgulanarak 2.5 saate indirilmiş bir sinema filmi; fakat hikayenin dramatik derinliği sığ kaldığı için birbiriyle bağı zayıf sahneler izliyoruz. Ridley Scott gibi işini bilen bir yönetmen (çok beğenirim), hikayeyi 2 film olarak düzenleyebilirdi. Vasat altı bir kurgu olmuş. Vanessa Kirby bence kötü seçim (performansından bağımsız olarak yakışmamış) Sonra, dönem malum kaotik. Napolyon ise, tarihte bu kaosa bir düzen getiren adam ancak kendi yoluyla.. Dolayısıyla o da kaosun içinde. Ancak "kaos"u sadece ondan bahsederek ve sahnelerde bağıran kalabalıkları göstererek anlatmaya (darbe sahnesi başta birkaç sahne hariç) çalışmışlar. Burada da R.Scott'ın ciddi başarısızlığı var. Bir de şart değil tabii ama filmin dili Fransızca olsaydı daha anlamlı olurdu kanısındayım.
Filmde en beğenmediğim şey ise, temasının olmaması. Napolyon'u sürekli bir orada bir burada görüyoruz; peki yeküne baktığınızda film Napolyon'la iligili bize ne anlatıyor? Josephine'e tutkusunu mu? Fransa'ya bağlılığını mı? Stratejik dehasını mı? Çekilme motivasyonu ne bu filmin?! Bence belli değil. "Napoleon", bu haliyle tarihin en büyük hükümdarlarından biriyle ilgili bir sinema filminden ziyade, hayatının önemli anlarının derlendiği bir kolaj çalışması gibi olmuş.

Unutmadan, J. Phoenix'in (ki favorilerimdendir - Gladiator, Joker, Master, Her) performansını da beğenmedim; çünkü onu izlerken Napolyon'u veya başka bir Fransız'ı değil, herhangi bir generali izlediğimi hissettim. Scott, Phoenix'in çekimlere geldiğinde "ne yapacağımı bilmiyorum" dediğini söylüyor. Çalışmamış. 10 gün boyunca, sahne sahne ne yapacağının provasını yapmışlar. Zaten, onun çalışılması zor bir oyuncu olduğunu söylerler. Ne yazık ki, o da karaktere girememiş.

Peki iyi şeyler yok mu? Var. Öncelikle görüntü yönetimi (sinematografi) ve sanat yönetimi oldukça iyi. Doğal ışık kullanımı, kostümler çok başarılı. Buzdaki savaş sahnesi için kurulan set akılalmaz bir başarı (200-300 dönüm tarla buz gölüne çevrilmiş). Genel olarak savaş sahnelerinde (11 kamerayla aynı anda çekim yapılmış) savaş atmosferini oluşturabilmişler. Ha keza bilgisayar tabanlı üretim (cgı) kullanımı sinematografiyi destekler kalitede. Toplamında ise, yapım tasarımı (production design) filmin yüksek ölçekli bir yapımın ürünü olduğunu hissettiriyor. Ayrıca, hikayeyi yer yer mizahi bir dil kullanarak anlatmak da bence olumlu. 'Hikayenin ciddiyetine uygun mu?' diye düşünürken, 148 dakikayı (son 10 dak. credit) çekilir hale getirmiş.

"Napoleon" yerine, dönemi anlatan "Waterloo" (1970) ve hemen öncesini anlatan "Danton" (1983) filmlerini öneririm. Mesela 120. dakikadaki sahne "Waterloo" filminde etkileyici biçimde tasvir edilir (Rod Steiger'ın Napolyon performansı akılda kalıcıdır). Ridley Scott, hikayenin sınırlarını iyi çizebilseymiş, Napolyon'u hikayenin merkezine oturtabilseymiş ve J.Phoenix'in konsantrasyonu yerinde olsaymış, "Napoleon" bir "başyapıt" olabilirmiş. Yazık olmuş. Benim için 5.5/10..

Not: Ben de birçokları gibi "Director's Cut"ı bekliyordum; hatta Scott 4 saati geçeceğini söylüyordu; fakat sanırım olmayacak. Çünkü Nisan'da gelen haberler Apple'ın (TV hakları onlarda) yayınlamaya istekli olmadığı yönünde. Scott da, elimizdekilerle yetinmeliyiz gibi bir şeyler söylemiş. Kurgulanmış halinin daha iyi olduğuna karar vermiş sanırım. Belki daha sonra fikri değişir. Şimdilik böyle..

Bir tarihçi olarak, gerekeni karşılamamış. İzlerken şu nerede bu nerede diye aramadan edemedim. Sadece bunu izleyerek Napolyon'u anlamak imkansız. Biraz üzüldüm açıkçası, İtalya'yı o kadar talan ettin bi gösterseydiniz kfljdglkf

Sitenin yeni görünümü çok güzel oldu ama bir kategoride film aramak işkence oldu. Sayfalama düzeni kalktığı için aşağı kaydırdıkça yeni filmler yükleniyor ama ertesi gün aramaya kaldığınız yerden devam edemiyorsunuz, tekrar başa dönüyor. Çok kullanışsız, düzeltin lütfen.